RUHSAL TEMİZLİK Apache kültüründe, kötü ruhların veya kötü niyetli enerjilerin bir insana musallat olması, hastalık ya da talihsizliğe yol açabilir. Bu olumsuz etkiler, çeşitli ritüellerle giderilir. Eski şamanlar. güçlü bitkiler ve özel dualar kullanarak bu negatif enerjileri temizlerdi. Dumanla arındırma, çok yaygın bir yöntemdi. Kutsal bitkilerin yakılmasıyla oluşan duman, kötü enerjileri uzaklaştırıp kişinin etrafını temizlerdi. Su da, arınmada önemli bir role sahiptir. Kutsal su ile yıkanma veya kutsal su serpme törenleri, kötü etkilerden kurtulmak için yapılır. Tüm bunlar, kişinin ruhani dengeye kavuşmasına yardımcı olurdu. Bazen de özel taşlar ve objeler kullanılırdı. Bu, tamamen doğal ve kişinin kendi gücüyle mücadele ettiği bir süreçtir. KORUNMA YÖNTEMLERİ Kötü etkilerden korunmak için çeşitli önlemler alınırdı. Güçlü semboller. kötü ruhların uzak durmasını sağlar diye inanılırdı. Bu semboller, evlerin girişlerine çizilir, giysilere işlenir ya da takılar halinde taşınırdı. Örneğin. bazı özel bitkiler. kötü enerjiyi uzaklaştırıcı özelliğe sahip olduğu düşünülürdü. Bu bitkiler, evlerin çevresine ekilir veya evlerde bulundurulurdu. Dua ve meditasyon da. ruhsal gücü güçlendirerek kötü etkilerden korunmaya yardımcı olurdu. Aile ve topluluk desteği de, kötü enerjilere karşı önemli bir kalkan görevi görüyordu. Topluluk içinde yapılan dualar ve ritüeller. kötü etkilerin etkisini azaltırdı. Kısacası, Apache inanışına göre, hem kötü temizlenmesi hem de korunma, doğal yöntemler ve topluluk desteğiyle mümkün olurdu.